Διδακτική Στρατηγική 'Πειραματισμού - Διερεύνησης'

 Η στρατηγική του 'Πειραματισμού - Διερεύνησης" εμπλέκει τους μαθητές σε μια διαδικασία ενεργητικής διερεύνησης προβληματικών καταστάσεων μέσα από λογικούς συλλογισμούς και λεπτομερή εξέταση δεδομένων που μπορεί να προκύπτουν από παρατήρηση και διαδοχικούς πειραματισμούς. Βασικό στοιχείο της διερευνητικής στρατηγικής είναι η ύπαρξη προβλήματος. Η διερευνητική προσέγγιση αρχίζει με τον εντοπισμό προβληματικών καταστάσεων που δημιουργούν αμφιβολία, αβεβαιότητα και σύγκρουση, συνεχίζουν με διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων, τις οποίες αναλαμβάνουν οι μαθητές με λιγότερη ή περισσότερη καθοδήγηση από τον εκπαιδευτικό. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο μιας κατευθυνόμενης διερεύνησης, ο εκπαιδευτικός προσφέρει πληροφορίες και στοιχεία, τα οποία οι μαθητές επεξεργάζονται με τη βοήθεια ερωτήσεων και επισημάνσεων του εκπαιδευτικού για να φθάσουν σταδιακά μέσα από την παρατήρηση και τον πειραματισμό στη διατύπωση υποθέσεων, τη δοκιμή τους, την επαλήθευση ή απόρριψή τους μέχρι την τελική επίλυση. Γενικός σκοπός είναι οι μαθητές να ασκηθούν στη διερευνητική διαδικασία και παράλληλα μέσα από αυτήν να οικοδομήσουν γνώση σχετικά με το αντικείμενο που εξετάζουν καταλήγοντας στις προσδοκώμενες γενικεύσεις-συμπεράσματα. Εδώ ο εκπαιδευτικός παρεμβαίνει συστηματικά με ερωτήματα προκειμένου να εξασφαλίσει οικονομία χρόνου και να διασφαλίσει την επίτευξη των μαθησιακών στόχων που έχουν αρχικά τεθεί. Παραδείγματα ερωτήσεων που μπορεί να κατευθύνουν τη διερεύνηση προγραμματιστικών προβλημάτων και τον πειραματισμό.

 1. Διερεύνηση του κώδικα ενός προγράμματος 

1α. Τι παρατηρείτε στον κώδικα του έργου αυτού; Αντιλαμβάνεστε πως λειτουργεί; (ερώτηση Παρατήρησης) Σκοπός είναι οι μαθητές να παρατηρήσουν απλά την εμφάνιση του κώδικα, τη λειτουργία του Ερώτηση-Βοήθεια: αναγνωρίζετε κάτι το οποίο να επαναλαμβάνεται ; (διάκριση μοτίβων) Σκοπός είναι οι μαθητές να αναγνωρίσουν ότι επαναλαμβάνεται ο πολλαπλασιασμός του αριθμού 2 με κάποιον άλλο αριθμό. 

1β. Τι ρόλο έχει η εντολή ..... ; 

1γ. Τι ρόλο παίζει κάθε μεταβλητή;

1δ. Διερευνείστε πότε το πρόγραμμα τρέχει και πότε όχι; 

1ε. Διερευνείστε τι συμβαίνει για τις διάφορες τιμές της/των μεταβλητής/ων που δίνονται (πειραματισμός - δίνονται οριακές τιμές, σημαντικές τιμές)

1στ. Διερευνείστε το πρόγραμμα ως προς την ύπαρξη λαθών συντακτικού ή εννοιολογικού χαρακτήρα (εκσφαλμάτωση) 

1ζ. Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά της μεταβλητής xxx; (ανάλυση δομικών στοιχείων συνόλου) Σκοπός της ερώτησης είναι οι μαθητές να μπορούν να διακρίνουν το όνομα της μεταβλητής και την τιμή της.

 1η. Θέλετε να πειραματιστείτε μόνοι σας; Αν δώσετε άλλη τιμή στη μεταβλητή xxx το πρόγραμμα δουλεύει; Αν δώσετε άλλο όνομα στη μεταβλητή xxx το πρόγραμμα δουλεύει; (πειραματισμός - ερώτηση επαλήθευσης ) Σκοπός είναι οι μαθητές να αλληλεπιδράσουν με το πρόγραμμα, να δώσουν άλλες αρχικές τιμές στη μεταβλητή xxx , να δώσουν διαφορετικό όνομα στη μεταβλητή, να διαπιστώσουν ότι ο προγραμματιστής καθορίζει το όνομα της μεταβλητής και την τιμή της, ανάλογα με το σκοπό του προγράμματος

2. Διερεύνηση και πειραματισμός μέσω μετασχηματισμού ενός προγράμματος 

2α. Διερευνείστε τι συμβαίνει όταν αφαιρέσουμε... (ερώτηση σύγκρισης, πρόβλεψης) 

2β.Διερευνείστε τι συμβαίνει όταν προσθέσουμε... π.χ. πώς λειτουργεί ο κώδικας μετά την δημιουργία της μεταβλητής xxx σε σχέση με πριν; Δίνει τα ίδια αποτελέσματα; (ερώτηση σύγκρισης, επαλήθευσης ) 

2γ. Μετατρέψτε το πρόγραμμα ώστε.... π.χ. Πως θα μπορούσε να τροποποιηθεί το πρόγραμμα ώστε να γίνει πιο σύντομο (να μην ξαναγράφουμε τα ίδια πράγματα) και να έχουμε τα ίδια αποτελέσματα; (ερώτηση Πρόβλεψης)